Monday, March 22, 2010

Ποιός Σκότωσε τον Όμηρο, Victor Davis Hanson and John Heath, Εκδόσεις Κάκτος

“Υπάρχει ένα μεγάλο χάσμα ανάμεσα στους κλασικιστές και στους αρχαίους Έλληνες που οι ίδιοι μελετούν και διδάσκουν. Οι περισσότεροι μπορεί να είναι επιτυχημένοι και να έχουν μία λαμπρή σταδιοδρομία αλλά θα ήταν αποτυχημένοι σαν Έλληνες. Πολλοί είχαν και έχουν μία σκόπιμη επιθυμία να νοθεύσουν και να καταστρέψουν τους “σεξιστές” και “ρατσιστές” Έλληνες με σκοπό κάποια βραχυπρόθεσμα οφέλη στην καριέρα τους. Εξετάζοντας το ποιος σκότωσε τον Όμηρο ελπίζουμε να καταδείξουμε ότι η άγνοια γύρω από την Ελληνική σοφία πρέπει να είναι ζωτικού ενδιαφέροντος, όχι επειδή η Δύση πεθαίνει, αλλά επειδή αντίθετα, οι θεσμοί και ο υλικός πολιτισμός της κατακλύζουν πλέον τον κόσμο”, Victor Davis Hanson, John Heath.


Ίσως ο τίτλος του βιβλίου θα έπρεπε να ήταν “Ποίοι ακόμα προσπαθούν να σκοτώσουν τον Όμηρο και γιατί...”. Σύμφωνα με τους συγγραφείς “Οι πρώτοι που αφόρισαν στους Έλληνες ήταν οι χριστιανοί πατέρες της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας Οι φιλόσοφοι είναι οι πατριάρχες των αιρετικών κατά τον Τερτυλλιανό. Ο Χριστός δεν μπορεί να συνυπάρξει με τον Δία”. Εδώ θα ήθελα να διαφωνήσω και να κάνω μία απλή παρατήρηση. Ο πόλεμος εναντίων των ειδωλολατρών Ελλήνων άρχισε πολύ πριν κατά τον 3ο αιώνα π.χ. από τους Εβραίους κάτω από τον κίνδυνο της αλλοτρίωσης του εβραϊκού στοιχείου στις εξελληνισμένες εβραϊκές παροικίες της Αλεξάνδρειας, Αντιόχειας, Παλαιστίνης κλπ. Για τον Εβραϊκό λαό της διασποράς - διάσπαρτοι σε όλο τον κόσμο - η θρησκεία είναι το μόνος συνδετικός κρίκος και το πιστοποιητικό της ομοιογένειας της φυλής και της εβραϊκής εθνότητας. Ο Έλληνας λοιπόν κατά συνέπεια γίνεται ο επίσημος εχθρός των Εβραίων (Λιλή Ζωγράφου, Τα Δεκανίκια του Καπιταλισμού). Το μίσος αυτό συνεχίστηκε με τους Ρωμαίους καθώς “Καμία σχεδόν πλευρά της πολιτιστικής ζωής των Ρωμαίων δεν είχε μείνει ανέγγιχτη από την Ελληνική επίδραση. Αναπόφευκτα λοιπόν η Ρώμη αμφισβήτησε την εξάρτησή της από έναν ανώτερο αλλά ξένο πολιτισμό αποκαλώντας τους Έλληνες αναξιόπιστους, ανέντιμους, συκοφάντες, ψεύτες, εξυπνάκηδες, πολυλογάδες ακόμη και κάπως εκφυλισμένους”.

Ο θάνατος του Ομήρου σημαίνει την απαλοιφή ενός ολόκληρου τρόπου θεώρησης του κόσμου, εκ διαμέτρου αντίθετου με τους σύγχρονους θεσμούς, την ψυχοθεραπεία, την τυφλή υποστήριξη της προόδου και εξύμνηση τυ υλικού πολιτισμού. Ο πυρήνας των Δυτικών αξιών προέρχεται από τους Έλληνες. Οι συγγραφείς του βιβλίου πολλές φορές υποστηρίζουν και προσπαθούν να αποδείξουν ότι η κλασσική παιδεία θα μπορούσε να ήταν χρήσιμη με μία ευρύτερη Ελληνική έννοια και ότι οι αρχές της σύγχρονης Δύσης έχουν στηριχθεί πάνω στην Ελληνική ηθική. Το Αμερικάνικο Έθνος στηρίχθηκε στην λατρεία της αρχαιότητας, όχι μόνο στην αρχιτεκτονική και στην πολεοδομία αλλά και στα πρότυπα δημοκρατίας και ελευθερίας. Όμως η “Ελληνική θεώρηση του κόσμου” για ακόμα μία φορά αμφισβητήθηκε ως βάση της γενικής παιδείας για λόγους πρακτικότητας, χαμένη στην αναζήτηση της πρακτικής γνώσης. Όσο ένθερμος υποστηρικτής του Ομήρου ήταν ο Jefferson άλλο τόσο εχθρός του ήταν το δεξί του χέρι Benjamin Rush που υπέγραψε την Διακήρυξη της ανεξαρτησίας σύμφωνα με τον οποίον εάν καιγόντουσαν όλα τα ελληνικά και λατινικά βιβλία ο κόσμος θα γινότανε καλύτερος.

Κατά τον Αριστοτέλη στα “Ηθικά Νικομάχεια” καμία ηθική αρετή δεν είναι έμφυτη στον άνθρωπο αλλά γεννιόμαστε με την ικανότητα να δεχόμαστε αυτές και να τελειοποιούμαστε. Η αφηρημένη αρετή από μόνη της δεν αρκεί καθώς πρέπει να ζούμε ενάρετα στον επίγειο κόσμο της καθημερινότητας. Δεν πρόκειται να βρούμε δικαιοσύνη, αυτοθυσία, αλήθεια και απελευθέρωση στην φύση μας και μόνο. Κατά τον Αριστοτέλη ο άνθρωπος είναι Πολιτικόν ζώον και μόνο στην μέσα στην “οργανωμένη” Πόλη μπορούμε να ελαχιστοποιήσουμε το κακό που κάνει ο ένας στον άλλο. Ο άνθρωπος χωρίς την Πολιτεία δεν είναι άνθρωπος. Οι μοντερνιστές και οι σύγχρονες επιστήμες όπως η ψυχολογία και η κοινωνιολογία έχουν παρανοήσει την φύση του ανθρώπου και “προσπαθούν να ξορκίσουν τους δαίμονες με συμβουλευτική κουβέντα, φροντίδα και μία ζεστή σουπίτσα”. Η άσχημη παιδική ηλικία δεν αποτελεί δικαιολογία για τους Έλληνες. Το πεπρωμένο του ανθρώπου μπορεί να μεταβληθεί με την ελεύθερη βούληση. Όπως είπε ο Ηράκλειτος “ο χαρακτήρας του ανθρώπου είναι η μοίρα του” για να συμπληρώσει ο Σωκράτη “Πρέπει πάντα να επιδιώκουμε να μπορούμε να διακρίνουμε το καλό από το κακό”. Δεν θα βρούμε ευτυχία, δικαιοσύνη και απελευθέρωση στη φύση μας και μόνο και δεν θα ξορκίσουμε τους δαίμονες με κουβεντούλα και ψυχανάλυση. Είμαστε πολιτικόν ζώον και μόνο μέσα στη Πόλι θα χαλιναγωγήσουμε τις παρορμήσεις μας που συνηθέστερα οδηγούν σε ολοκαύτωμα. Η αληθινή ελευθερία είναι χάος.

Σήμερα επικρατεί μια σύγχυση μεταξύ της παιδείας και της επαγγελματικής εκπαίδευσης και αποκατάστασης. Οι καθηγητές δέχονται πίεση να διδάσκουν μαθήματα ανθρωπιστικών σπουδών και Δυτικού πολιτισμού στη θέση των Λατινικών και Ελληνικών που για αρκετά χρόνια αναγνωριζόταν ως η τέλεια εκπαίδευση σχεδόν για κάθε επάγγελμα. Το σύστημα ανταμείβει τον αυτοπροωθούμενο, αρνούμενο να διδάξει που σκέπτεται και ενεργεί λιγότερο σαν Έλληνας. Οι περισσότεροι έχουν πάρει λεφτά από ιδιώτες για να κάνουν έρευνα εις βάρος της διδασκαλίας. Η ευθύνη του Πανεπιστημίου είναι τεράστια. Είναι υπεύθυνο για την παράδοξη αντίληψη ότι μία και μόνη εξαίρεση καταρρέει τον κανόνα και ολόκληρη την θεωρία. Οι κοινωνικές επιστήμες και η σύγχρονη ανθρωπολογία και κοινωνιολογία που έχουν εισαχθεί στο πανεπιστημιακό πρόγραμμα φέρουν μέρος της ευθύνης καθώς συγκεντρώνονται περισσότερο στην κοινωνική ανωμαλία (με επίκεντρο πάντα τους Έλληνες) παρά στις ομοιότητες λαών διαφορετικού χωροχρονικού περιβάλλοντος. Είναι λοιπόν φυσικό οι σύγχρονοι κοινωνιολόγοι να βλέπουν λίγες ομοιότητες του Δυτικού πολιτισμού με τους Αρχαίους Έλληνες, καταντώτας την “Ελληνικότητα” μια αφηρημένη έννοια. Η επίθεση στην αντικειμενική αλήθεια, προϊόν του Μεταμοντερνισμού, προωθεί την εικόνα του σεξιστή και εκμεταλλευτή Αρχαίου Έλληνα.

Ότι έχουν πει και έχουν γράψει οι κλασικιστές για χάρη του καριερισμού τις τελευταίες δεκαετίες έχουν σκοτώσει τον Όμηρο. Εξετάζοντας την Πανεπιστημιακή πλευρά του θέματος οι κλασικές σπουδές άρχισαν να θεωρούνται απαρχαιωμένες, χρονοβόρες και δύσκολες στη δεκαετία του 60. Ο κλασσικός κόσμος και οι Έλληνες δεν είναι πολυπολιτισμικός και πρέπει να απορριφθεί ενεργά. Πολλοί πανεπιστημιακοί “κερδίζουν πόντους” αρνούμενοι και αμφισβητούντες τους Έλληνες διαβεβαιώνοντας ότι δεν υπάρχει πια “γόητρο” στους Έλληνες, όλοι οι πολιτισμοί είναι όμοιοι και ότι η Ελληνική σοφία δεν είναι καθόλου Ελληνική.

Τα τελευταία χρόνια συστηματικώς τα θέματα που επέλεγαν οι κλασικιστές για έρευνα κατέληγαν σε μονόπλευρη και αρνητική επίθεση εναντίων αυτών που μελετούσαν. Η Ελληνική σοφία σπάνια παρουσιάζεται με “δίκαιο” τρόπο. Φεμινιστικές έρευνες φτάνουν να απορρίπτουν τα κλασσικά κείμενα μόνο και μόνο επειδή γράφτηκαν από άντρες και αφορούν άντρες και επειδή ο χρόνος που αφιερώνεται στην Πηνελόπη είναι πολύ λιγότερος από αυτόν που αφιερώνεται στον Οδυσσέα. Η έρευνα έχει γίνει μέσο αυτοπροώθησης και αποφυγής της διδασκαλίας στην τάξη και ένα μεγάλο ποσό χρημάτων προσφέρεται από ακαδημίες, οργανώσεις και κέντρα σπουδών για να γραφτούν βιβλία. Η αναρρίχηση στον πανεπιστήμιο και όχι η διδασκαλία έχε γίνει ο στόχος πολλών Κλασικιστών. Το μόνο που απομένει στον καριερίστα είναι να παίζει το παιχνίδι του θεωρητικού και να ενανεφευρίσκει τους Έλληνες και τους Ρωμαίους. Όσο πιο ακαταλαβίστικη η έρευνα τόσο πιο επικερδής για τον “ερευνητή”. Ο εκπαιδευτικός στόχος του να κατανοείς, να εξηγείς, να αναλύεις και να προσηλυτίζεις έχει χαθεί. Για τον καθηγητή των Ελληνικών ο λόγος πρέπει να ταιριάζει με την πράξη και αυτό είναι ένα αβάσταχτο βάρος για τον κλασικιστή.

Οι συγγραφείς προτείνουν μία σειρά από μέτρα για να “αναστήσουν” τον Όμηρο. Χρειάζεται μία καινούργια γενιά κλασικιστών όχι για να εκπαιδεύσει περισσότερους κλασικιστές αλλά για να μορφώσει το ευρύτερο κοινό. Το πανεπιστήμιο δεν μπορεί να διορθώσει και να αναιρέσει τα κακά δεκαοχτώ χρόνων σχολικής και οικογενειακής αποτυχίας. Δεν οφείλουν όλοι οι απόφοιτοι λυκείου να πηγαίνουν στο κολέγιο αλλά όλοι πρέπει να αποκτήσουν μία δεξιότητα μέσω των επαγγελματικές σχολών που θα απορροφήσουν τα κολεγιακά επαγγελματικά τμήματα. Οι Κλασσικές σπουδές θα πρέπει να αποτελέσουν και πάλι την καρδιά της Πανεπιστημιακής δομής συνδυασμένες με έναν Ελληνικό ηθικό κώδικα. Τα προγράμματα θα πρέπει να ξεκινούν με δύο χρόνια Ελληνικών και Λατινικών όπου οι φοιτητές θα διαβάζουν τους κλασικούς από το πρωτότυπο ώστε να έρθουν σε επαφή με ένα πολιτισμό διαφορετικό από την δική τους νοοτροπία. Τα μαθηματικά θα γίνουν απαραίτητα έτσι ώστε με την βοήθεια του λογισμού να αντιληφθούν τους αμετάβλητους και μη υποκειμενικούς φυσικούς κανόνες. Η ηθική από θεωρητική θα πρέπει τελικά να επιστρέψει στην ατομική συμπεριφορά.

Υπάρχουν μερικά σημεία στο βιβλίο που διαφωνώ με τους συγγραφείς όπως το θέμα του Φοινικικού αλφάβητου και της αφομοιώσεως του από το Ελληνικό (σελίς 144), η γνωστή παράφραση του Πανηγυρικού του Ισοκράτη ότι Έλληνες θεωρούνται αυτοί που λαμβάνουν την παιδεία μας (σελίς 123), κάποιες ανακρίβειες στο θέμα των νόμων και το ότι οι Έλληνες τους αποδίδουν στους προγόνους τους (σελίς 77) και άλλα. Το εξαιρετικό όμως αυτό βιβλίο δεν ασχολείται με την συγκέντρωση ιστορικών στοιχείων. Προσπαθεί να αναλύσει τον ιδιαίτερο τρόπο θεώρησης του κόσμου που είχαν οι Αρχαίοι Έλληνες, πώς ο Δυτικός πολιτισμός στηρίχθηκε σε αυτόν και πώς η αναζωογόνηση του θα βοηθήσει την ανθρώπινη ηθική.

“Εάν θέλετε να μάθετε γιατί η ελίτ του έθνους μας δεν έχει ηθική, γιατί οι δικηγόροι, οι γιατροί, οι πολιτικοί, οι δημοσιογράφοι και οι μεγιστάνες των επιχειρήσεων εξισώνουν την συγκέντρωση στοιχείων με την γνώση, την ειλικρίνεια με την αλήθεια, την κληρονομημένη δύναμη με τη δικαιοσύνη, τους τίτλους και τα κουστούμια με την αξιοπρέπεια και το κεφάλαιο με το ταλέντο, γιατί δηλαδή δεν γνωρίζουν το παραμικρό για την Ελληνική σοφία, πρέπει να κοιτάξετε τους μέντορες που τους εκπαίδευσαν και τους έδωσαν τα πτυχία τους.”

Bookmark and Share

No comments:

Post a Comment